Rehberlik hizmetleri ile özel eğitim hizmetlerini planlayarak hizmetlerin koordineli bir şekilde yürütülmesini sağlayan kurumdur. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak çalışan Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde sunulan hizmetler ücretsiz olup bakanlığa bağlı randevu sistemi ile çalışmaktadırlar. Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde Özel Eğitim Hizmetleri ve Rehberlik Psikolojik Danışma Hizmetleri olmak üzere iki bölümde çalışmalar sürdürülmektedir.
Okul yönetimi, veli ya da zihinsel engeli olmayan 18 yaşından büyük bireyin kendisi tarafından; resmî kurumlarda bakım ve barınma hizmetinden yararlanan bireyler için kurumun resmî yazı ile görevlendireceği personel tarafından RAM'a yapılır.
Eğitsel değerlendirme ve tanılama işlemleri okula kayıtlı öğrenciler için okulun bulunduğu bölgedeki RAM tarafından, herhangi bir okula kayıtlı olmayanlar için ise ikamet adresi ya da bakım ve barınma hizmetinden yararlandığı kurumun bulunduğu bölgedeki RAM tarafından yapılır.
İlk kez RAM'dan randevu alınacaksa;
• Bireyin devam ettiği okul tarafından hazırlanarak kapalı zarf içerisinde veliye teslim edilen eğitsel değerlendirme isteği formu
• Hizmet alacak bireyin kimlik fotokopisi
• Hizmet alacak bireyin velisinin kimlik fotokopisi
• Velisinin mesai saatleri içerisinde RAM'a gelerek değerlendirme için randevu talep etmesi gerekmektedir.(Randevu almaya gelirken sadece ebeveynin gelmesi yeterlidir)
Birey daha önce RAM'dan yararlanmışsa;
• Veli kuruma gelmeden RAMDEVU' dan (https://ramdevu.meb.gov.tr/ ) randevu alabilir. Randevuya gelirken yanında getirmesi gereken evraklar randevu fişinde belirtilmektedir.
*Ramlardan yararlanmak için herhangi bir yaş sınırı yoktur.
• Geçerlilik süresi güncel olan, bireye ait bir engelli/özürlü sağlık kurulu raporu.
• Hizmet alacak bireyin kimlik fotokopisi.
• Hizmet alacak bireyin velisinin kimlik fotokopisi ile bireyin velisinin RAM'a bizzat gelerek randevu alması gerekmektedir.
Hayır. İlgili yönetmelik gereği değerlendirme için veli veya vasisinin mutlaka yanında olması gerekir. Aksi takdirde değerlendirme yapılamamaktadır.
Türkiye'de eğitimine devam eden veya edecek olan yabancı uyruklu bireyler RAM'larda sunulan eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmetlerinden yararlanır. Bu bireylerden, eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda özel eğitim ihtiyacı olduğu tespit edilenler için Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu düzenlenir.
Veli bilgilendirmesi yapılıp öğrencinin tekrar RAM' a yönlendirilip değerlendirilmesi sağlanır. Çünkü resmi tedbirler her kademe geçişinde yenilenmek durumundadır. Bu şekilde sistemde uyarı verilen öğrenciler bulunduğu kademede özel eğitim gerektiren birey (kaynaştırma) kapsamında değerlendirilemez.
0-36 aylık özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar için erken çocukluk dönemi eğitim hizmetleri il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurul kararı ile özel eğitim okulları, okul öncesi eğitim kurumları, bünyesinde ana sınıfı bulunan eğitim kurumları ile çocuk ve ailenin ihtiyaçları doğrultusunda evlerde de yürütülür.
Bu hizmet, velinin yazılı talebi üzerine RAM'larca düzenlenen Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu doğrultusunda il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca planlanır.
Erken çocukluk dönemi eğitim hizmetleri, ailelerin çocuklarının eğitimine katılım sağlayacakları şekilde kurumda veya evde yürütülür.
Evet zorunludur. Anaokulu ve uygulama sınıflarına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 36 ayını tamamlayan ve 66 ayını doldurmayan çocukların kaydı yapılır.
Anasınıflarına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 48 ayını dolduran ve 66 ayını doldurmayan çocuklar kaydedilir. Ancak bir grup oluşturabilecek kadar çocuk bulunmayan okullarda 36- 47 ay arası çocuklar da anasınıfına kaydedilebilir.
67, 68 ve 69 aylık olup da velisinin yazılı talebi veya sağlık raporu doğrultusunda ilkokula kaydı bir yıl ertelenen çocuklar ( okul idaresine müracaatlar yapılacak) okul öncesi eğitim kurumlarına öncelikle kaydedilir.69 aydan sonra da ilkokula başlaması gereken bireylerden sağlık nedeniyle veya gelişimini henüz tamamlayamayan çocukların bir yıl daha okul öncesi eğitim kurumlarına devam edebilmesi için RAM lardan alınacak Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporunun olması şarttır. Özel Eğitim Değerlendirme Kurul Raporu ile velisinin yazılı onayı doğrultusunda Eylül ayı sonu esas alınarak 79 ayından gün almamak koşuluyla 1 yıl daha uzatılabilir. (RAM raporu için sağlık raporunun olması gerekmektedir.)
Özel eğitim gerektiren bireylerin ( zihinsel, bedensel, otizm, öög, dehb, süregelen, dil ve konuşma, işitme, özel yetenekli vb.), normal gelişim gösteren akranları ile birlikte eğitim ve öğretimlerini resmî ve özel okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan destek eğitim hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarına denir. Öğrenciler kayıtlı oldukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler. Öğrencilerin takip ettikleri eğitim programı temel alınarak Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı ( BEP) hazırlanır.
Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademesinde eğitim veren okullarda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini sürdüren öğrenciler için Destek Eğitim Odası açılır.
Özel eğitim gerektiren öğrencisi olan tüm okullarda açılması zorunludur.
Destek eğitim odası, il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda il/ilçe millî eğitim müdürlükleri tarafından açılır. Bu kapsamda izlenmesi gereken işlem basamakları aşağıda yer almaktadır.
İl/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulaması kapsamında okul/kuruma yerleştirilen özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için her tür ve kademedeki okul/kurumlar bünyesinde il/ilçe milli eğitim müdürlüklerince destek eğitim odası açılır. Destek eğitim odasında eğitim alacak öğrenci sayısına göre okulda veya kurumda birden fazla destek eğitim odası açılabilir. 1' den fazla açılacak destek eğitim odası için ayrı ayrı onay alınmasına gerek yoktur. Bir kere onay alınması yeterli olacaktır.
Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilere yönelik okulun fiziki şartları, öğrenci sayıları, yetersizlik türleri ve yetenek alanları göz önünde bulundurularak ayrı destek eğitim odaları açılabilir.
Fiziki şartları nedeniyle destek eğitim odası açılamayan okullarda il/ilçe milli eğitim müdürlüklerinin onayı doğrultusunda fen laboratuarları, resim atölyeleri, müzik odaları vb. uygun alanlar destek eğitim odası olarak kullanılabilir.
İşitme yetersizliği, zihinsel yetersizliği ve otizmi olan Tam Zamanlı Kaynaştırma öğrencileri velinin yazılı talebi ve BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda her tür ve kademe de yabancı dil dersinden muaf tutulabilirler. ( ÖEHY: Madde: 24) Bu öğrenciler merkezi sistem sınavlarında yabancı dil dersi sınavından muaf tutulurlar. Öğrencilerin yabancı dil dersinden muaf olma durumu okul yönetimince e- okula işlenir.
Veli 30 iş günü içinde; okul, 30 iş gününden sonra, karara itiraz edilebilir.
Zorunlu öğrenim çağındaki özel eğitim öğrencilerinden sağlık problemi olan ve bu durumu “En az 12 hafta süreyle örgün eğitim kurumlarından yararlanamaz yaralansa bile sağlığı açısından risk oluşturacağı” şeklinde ibare bulunan en az biri ilgili daldan olmak üzere 3 uzman tarafından verilmiş Durum Bildirir Sağlık Kurulu raporuyla RAM’ a başvurması halinde evde eğitimden yararlanır.
Başvurular okul yönetimi tarafından Psikolojik Destek Formu doldurularak e rehberlik modülü üzerinden, veli ya da zihinsel engeli olmayan 18 yaşından büyük bireyin kendisi tarafından RAM'a yapılır.
